اشتراک گذاری :

استامینوفن چیست؟ نحوه مصرف، عوارض جانبی و نکات مهم استامینوفن

استامینوفن (Acetaminophen) که با نام پاراستامول نیز شناخته می شود، یک مسکن رایج درد و کاهش دهنده تب است. این یکی از پرمصرف ترین داروهای بدون نسخه است و معمولاً برای تسکین دردهای خفیف تا متوسط مانند سردرد، دردهای قاعدگی، دندان درد و دردهای عضلانی استفاده می شود. استامینوفن با جلوگیری از تولید برخی مواد شیمیایی در بدن که باعث درد و تب می شوند، عمل می کند. این دارو در اشکال مختلف از جمله قرص، کپسول، شربت و شیاف موجود است. در حالی که استامینوفن به طور کلی در صورت استفاده طبق دستورالعمل ایمن در نظر گرفته می شود، اگر در دوزهای زیاد یا در مدت زمان طولانی مصرف شود، می تواند باعث آسیب کبدی شود. مهم است که دستورالعمل های دوز توصیه شده را به دقت دنبال کنید و از مصرف استامینوفن با سایر داروهایی که می توانند با آن تداخل داشته باشند خودداری کنید. اگر در مورد مصرف بی خطر استامینوفن سوالی دارید، باید با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید.

عوارض جانبی استامینوفن

اگر هر یک از علائم واکنش آلرژیک به استامینوفن را دارید: کهیر، مشکل در تنفس، تورم صورت، لب‌ ها، زبان یا گلو، به مراقبت‌ های فوری پزشکی مراجعه کنید.

حتی اگر در گذشته بدون هیچ واکنشی از استامینوفن استفاده کرده اید، استامینوفن گهگاه ممکن است منجر به واکنش شدید پوستی شود که می تواند خطرناک باشد. اگر دچار قرمزی پوست یا ضایعه پوستی شدید که باعث تاول و پوسته پوسته شدن شما می شود، مصرف این دارو را قطع کرده و بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید. و اگر علائم مشکلات کبدی را دارید مصرف استامینوفن را قطع کرده و بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید

معده درد
کاهش اشتها
خستگی و خارش
مدفوع به رنگ خاک رس و ادرار تیره
زردی پوست یا چشم است (یرقان)

دیگر عوارض جانبی مصرف استامینوفن می باشد. نگران نباشید ممکن است فقط عوارض جانبی جزئی استامینوفن را تجربه کنید یا اصلاً هیچ کدام را نداشته باشید.

عوارض جانبی استامینوفن که جدی هستند

استامینوفن ممکن است علاوه بر پیامدهای ضروری، عواقب نامطلوب خاصی داشته باشد. حتی اگر همه این عوارض جانبی به احتمال زیاد رخ ندهند، در صورت بروز، ممکن است نیاز به درمان پزشکی باشد.

اگر در حین مصرف پاراستامول هر یک از اثرات منفی زیر را تجربه کردید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

عوارض جانبی نادر

مدفوع قیری، سیاه یا خونی
ادرار کدر یا لجنی
درد (شدید و/یا تیز) کمر و/یا پهلو
لکه های قرمز کوچک روی پوست
خارش، کهیر یا بثورات پوستی
گلو درد (قبل از درمان وجود نداشته و توسط بیماری تحت درمان ایجاد نشده است)
لکه های سفید یا ضایعات روی لب ها یا در دهان یا زخم ها
کاهش ناگهانی تولید ادرار
کبودی یا خونریزی غیر معمول
خستگی غیر منتظره یا حالت ضعیف
زردی پوست یا چشم

نشانه های مصرف بیش از حد

اسهال
افزایش تعریق
کاهش اشتها
سرگیجه یا استفراغ
ناراحتی یا گرفتگی معده
التهاب، ناراحتی یا درد در ناحیه فوقانی شکم یا معده

نحوه و موارد مصرف استامینوفن

رایج ترین مصارف استامینوفن موارد زیر میباشند.

کاهش تب با استامینوفن

استامینوفن راه حل خوبی برای کاهش تب است. با این حال، اثربخشی خواص ضد تب آن، به ویژه در بزرگسالان، تحقیقات زیادی انجام نشده است. بر اساس جدیدترین ارزیابی استامینوفن برای درمان تب در عمل عمومی که در سال 2008 منتشر شد، مزایای آن کاملاً آشکار نیست. علاوه بر این، می تواند سرماخوردگی را درمان کند، اما علائم اضافی از جمله گلودرد، ضعف، عطسه یا سرفه را درمان نمی کند.

مشخص نیست که آیا استامینوفن برای کودکان تب دار موثر است یا خیر. اگرچه پاراستامول نباید به طور انحصاری برای کاهش دمای بدن تجویز شود، اما ممکن است برای کودکان تب دار که علائم ناراحتی را نشان می دهند در نظر گرفته شود. برای انجام این کار نباید از آن استفاده کرد زیرا برای متوقف کردن تشنج های ناشی از تب کار نمی کند. اهمیت کاهش دمای بدن کودک به میزان 0.2 درجه سانتی گراد پس از مصرف دوز معمولی استامینوفن، به خصوص در شرایط اضطراری مشکوک به نظر می رسد. به همین دلیل است که برخی از متخصصان پزشکی استفاده از دوزهای بیشتری را توصیه می کنند که ممکن است دما را تا 0.7 درجه سانتی گراد کاهش دهد.

تسکین درد با استامینوفن

هنگامی که برای درمان دردهای خفیف تا متوسط استفاده می شود، پاراستامول می تواند به سردرد، دردهای عضلانی، درد خفیف آرتریت، دندان درد و ناراحتی ناشی از سرماخوردگی، آنفولانزا، رگ به رگ شدن و دیسمنوره کمک کند. این به ویژه برای دردهای حاد خفیف تا متوسط توصیه می شود زیرا شواهد کمی برای حمایت از استفاده از آن در درمان درد مزمن وجود دارد.

بهبود درد عضلانی اسکلتی با استامینوفن

به نظر می رسد که فقط مزایای جزئی و بالینی ناچیز برای آرتروز دارد. طبق دستورالعمل ‌های بنیاد کالج روماتولوژی و آرتریت آمریکا برای مراقبت از آرتروز، پاراستامول اندازه اثر بسیار کمی در مطالعات بالینی دارد که نشان می ‌دهد برای اکثر افراد بی‌ فایده است. برای افرادی که نمی توانند داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مصرف کنند، توصیه شده در دستورالعمل استفاده از استامینوفن برای دوره های زمانی کوتاه و نامنظم است. بررسی آسیب کبدی در کسانی که اغلب آن را مصرف می کنند ضروری است.

تاثیر استامینوفن بر سردرد

مبتلایان به میگرن حاد که استامینوفن مصرف می‌کنند، در 39 درصد موارد پس از یک ساعت کاهش درد را گزارش می‌کنند، در حالی که این میزان در گروه کنترل 20 درصد است. علاوه بر این، ترکیب آسپرین، استامینوفن کدئین شواهد قوی از اثربخشی دارد و می تواند به عنوان اولین درمان برای میگرن استفاده شود. در افرادی که به طور مرتب دچار سردردهای تنشی اپیزودیک می شوند، استامینوفن به تنهایی شدت آن را تا حدودی کاهش می دهد. با این حال، ترکیب آسپرین، استامینوفن کدئین تسکین قابل توجهی از سردرد تنشی می کند و بهتر است از پاراستامول به تنهایی و دارونما استفاده شود: 2 ساعت پس از تجویز دارو، 29 درصد از افرادی که این ترکیب را مصرف کردند، بدون درد بودند، در مقایسه با 21 درصد از کسانی که پاراستامول مصرف کردند و 18 درصد از کسانی که دارونما مصرف کردند.

درد دندان و سایر ناراحتی های پس از جراحی

یک مدل دقیق برای نحوه عملکرد مسکن ها بر روی انواع مختلف درد حاد توسط درد تجربه شده پس از جراحی دندان ارائه شده است. پاراستامول کمتر از ایبوپروفن برای درمان این نوع درد موثر است. داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن، ناپروکسن یا دیکلوفناک که در سطوح کامل درمانی استفاده می‌شوند، به‌طور آشکاری مؤثرتر از ترکیب رایج استامینوفن کدئین است که برای درمان دندان درد استفاده می‌شود. ایبوپروفن یا دیکلوفناک همراه با پاراستامول نویدبخش است و ممکن است نسبت به خود استامینوفن تسکین درد بیشتری داشته باشد. علاوه بر این، در مقایسه با ترکیبات استامینوفن کدئین و ایبوپروفن، ترکیب پاراستامول/ایبوپروفن ممکن است موثرتر باشد.

کمک استامینوفن به مجرای شریانی باز شده

استامینوفن به بسته شدن مجرای مجرای شریانی باز کمک می کند. برای این منظور به اندازه ایبوپروفن یا ایندومتاسین موثر است، اما منجر به خونریزی گوارشی کمتر از ایبوپروفن می شود. استفاده از آن برای نوزادان با وزن بسیار کم هنگام تولد و سن حاملگی نیاز به مطالعه بیشتری دارد.

برای اطلاعات بیشتر در مورد استامینوفن کلیک کنید.

فهرست مطالب